TOWARZYSTWO MIŁOŚNIKÓW KALISZA

Z dziejów Towarzystwa Miłośników Kalisza

  Myśl utworzenia stowarzyszenia społeczno - kulturalnego nakierowanego głównie na mieszkańców i obszar miasta Kalisza kiełkowała w głowach wielu działaczy związanych profesjonalnie bądź amatorsko z kulturą, nauką, turystyką i najogólniej mówiąc z działalnością społeczną.

     Istniało już wcześniej w Kaliszu, kilka stowarzyszeń i klubów, które zrzeszały członków takich organizacji jak PTTK czy ZHP, funkcjonowało Towarzystwo Kulturalne Ziemi Kaliskiej - ale jak wielu wówczas twierdziło - to nie było to.

     Kiełkująca myśl nie mogła znaleźć jednak siły przebicia w określonych warunkach polityczno - społecznych początku lat 70. ubiegłego stulecia.

     Niespodziewanie sprzyjające warunki dla realizacji tej idei pojawiły się z chwilą powstania
w roku 1975 województwa kaliskiego (1 czerwca).

     Na terenie województwa działało już 8 stowarzyszeń regionalnych, skupionych w Federacji Towarzystw Kulturalnych Ziemi Kaliskiej. Pełniły one na ogół funkcje opiekuńcze nad zespołami i ogniskami głównie folkloru miejscowego. Do nich też należało Towarzystwo Kulturalne Ziemi Kaliskiej. Dla praktyki społecznej ważne wówczas było, aby w warunkach nowopowstałego województwa nie stracić nic z doświadczeń i tradycji towarzystw regionalnych. Miały stanowić one pomoc dla wszystkich instytucji upowszechniania kultury.

    Federacja miała rzekomo nie oznaczać formalnego podporządkowania lokalnych towarzystw, ale miała za zadanie m. in. reprezentowanie całego ruchu społeczno - kulturalnego wobec władz politycznych, administracyjnych oraz instytucji państwowych. Takie były wówczas wymogi czasu.

    Wymogi te nie przetrwały w określonej formie przez dłuższy okres i nie odpowiadały też wielu działaczom społeczno - kulturalnym Kalisza.

  Myśl stworzenia stowarzyszenia nakierowanego na mieszkańców miasta zaczęła nabierać realnych kształtów z chwilą kiedy zdołano do niej przekonać przedstawicieli lokalnej władzy administracyjnej - mieli oni inną siłę przebicia niż społeczni działacze.

   Towarzystwo Miłośników Kalisza powstało w dniu 25 października 1976 r. podczas specjalnego spotkania działaczy społeczno - kulturalnych w sali recepcyjnej ratusza. Zebraniu organizacyjnemu przewodniczył ówczesny prezydent miasta Alfred Kaczmarek, który 46 mieszkańcom Kalisza, zgromadzonym na zebraniu założycielskim przedstawił główne zasady
i potrzeby powołania stowarzyszenia.

     Powstanie Towarzystwa wynikało z naturalnych potrzeb społecznych mieszkańców miasta, które legitymowało się wieloletnimi tradycjami społecznego działania i zapragnęło mieć własne stowarzyszenie.

     Okres największej świetności i sukcesów przypadnie na pierwsze 20-lecie działalności. Dla zachowania historycznej prawdy, przedstawiamy je pokrótce.

    TMK powstało w miejsce byłego Towarzystwa Kulturalnego Ziemi Kaliskiej, które przekształcone zostało w Federację Towarzystw Kulturalnych Ziemi Kaliskiej i przystąpiło do tak powstałej Federacji Towarzystw. Podobnie postąpiły inne towarzystwa regionalne, których było wówczas 12. W centrum zainteresowań Federacji znalazła się szeroko pojęta problematyka regionalna. Ona wyznaczała podstawowe cele i zadania, wokół niej miały się skupiać różne formy działalności. Podjęto również współpracę z Wielkopolskim Towarzystwem Kulturalnym. TMK jest do dziś członkiem zbiorowym tego Towarzystwa.

     Założyciele TMK wybrali spośród swego grona zarząd - na którego czele stanął jako prezes Józef Kuznowicz, były prezydent miasta i długoletni, znany w środowisku kaliskim działacz społeczny. Wybrano również 3 zastępców prezesa, którymi zostali Henryka Szepniewska, Leon Michalski oraz Józef Haft, skarbnikiem został Józef Spież a sekretarzem Anna Urbanowska. Wybrano też komisję rewizyjną oraz sąd koleżeński. W późniejszych latach zarząd przetrwał
w prawie niezmienionym składzie - poza dwoma zmianami: H. Szepniewską zastąpiła Janina Piotrowska - znana nauczycielka Liceum Ogólnokształcącego im. Mikołaja Kopernika
i działaczka społeczna oraz funkcję skarbnika objął Stanisław Cichocki - znany nauczyciel geografii w Liceum im. Tadeusza Kościuszki.

    W początku lat 80. ubiegłego wieku Towarzystwo zrzeszało osoby fizyczne i prawne mieszkające w Kaliszu jak i poza jego granicami, utożsamiające się z celami statutowymi towarzystwa. Celami tymi były i są do dnia dzisiejszego: szeroko pojęta działalność na rzecz rozwoju i upowszechniania dorobku miasta i jego mieszkańców, współpraca z władzami miasta
i innymi stowarzyszeniami w popularyzowaniu osiągnięć kulturalnych i gospodarczych miasta.

     Towarzystwo w latach 80. ubiegłego wieku liczyło ok. 300 członków skupionych w 6 kołach m.in. Koło przy Urzędzie Miejskim (założyciele TMK), Koło Miłośników Folkloru, Koło Asnykowców, Koło przy WSS "Społem", Koło przy Dyrekcji Rozbudowy Miast i Osiedli oraz Grupa Twórcza - skupiająca plastyków i fotografików. Działały też 4 koła młodzieżowe przy liceach im. A. Asnyka, M. Kopernika, Ekonomicznym oraz przy Szkole Podstawowej nr 16 przy ul. Czaszkowskiej. Do Towarzystwa należało też 37 członków zbiorowych (prawnych), którymi były kaliskie zakłady pracy i instytucje.

    Wśród jednych z pierwszych powstałych kół TMK znalazło się jak już wspomniano Koło Asnykowców.

   Podczas X jubileuszowego zjazdu wychowanków Gimnazjum i Liceum im. A. Asnyka urzeczywistniona została, odżywająca z okazji kolejnych zjazdów koleżeńskich, idea zorganizowania społeczności byłych wychowanków gimnazjum i liceum im. A. Asnyka.

     Na walnym zebraniu w dniu 17 września 1978 r. uczestnicy podjęli uchwałę o powołaniu Koła Asnykowców w ramach działającego już wówczas TMK, którego zarząd przyjął tę inicjatywę z aprobatą. Na zebraniu założycielskim Koła w listopadzie tegoż roku, w którym uczestniczył prezes TMK Józef Kuznowicz, przedstawiono podstawowe cele i zadania. Do nich należały m. in. działalność na rzecz rozwoju miasta i upowszechnianie jego dorobku, kultywowanie tradycji kolejnych zjazdów koleżeńskich oraz podtrzymywanie kontaktów pomiędzy byłymi wychowankami szkoły. Na zebraniu tym wybrano także zarząd Koła, na którego czele stanął Bogdan Bladowski. W chwili powołania Koła liczba członków wynosiła już 165 osób.

     Koło Asnykowców przetrwało w strukturach organizacyjnych TMK 12 lat. W dniu
7 kwietnia 1990 r. na walnym zebraniu sprawozdawczym Koła powołano w jego miejsce Stowarzyszenie Wychowanków Gimnazjum i Liceum im. A. Asnyka. Pierwszym prezesem został Jerzy Borowiak.

     W miejscu tym należy wspomnieć o kolejnym kole TMK, a mianowicie o Kole Absolwentów Szkół Handlowych i Ekonomicznych, którego początki sięgają roku 1953, kiedy na zebraniu założycielskim 11 osób powołało z inicjatywy prof. Stefana Piotrowskiego - byłego absolwenta Handlówki z przed II wojny światowej, do życia Koło Absolwentów.

     Nie jest znana data kiedy zawieszono działalność Koła, ale w 1972 r. reaktywowano jego działalność, na rok przed kolejnym zjazdem wychowanków tej szkoły. W grupie inicjatywnej znaleźli się m. in. Gustaw Elbl, Hubert Stanisław Pałęcki, Wojciech Majewski. Był to czerwiec 1982 r. kiedy w pełni zorganizowane Koło Absolwentów i Wychowanków Szkół Handlowych
i Ekonomicznych przystąpiło do Towarzystwa w liczbie ok. 100 członków. Dodać w tym miejscu należy iż już od 1979 r. działała w Liceum Ekonomicznym grupa młodzieżowa TMK.

     Kolejnym kołem a właściwie grupą, która powstała w 1980 r. przy TMK była "Grupa 13" jak sami się nazwali. Zrzeszała ona malarzy, grafików, rzeźbiarzy i fotografików a właściwie fotografów o zacięciu artystycznym. Celem działalności tej grupy było wpisywanie się w bogatą historię miasta przez pokazywanie jego osiągnięć również współczesnych. Pierwszą wystawę zorganizowano już w 1980 r., a w 1986 r. powstał w Brzezinach w pow. kaliskim Dom Pracy Twórczej, gdzie odbywały się corocznie plenery malarskie, również międzynarodowe, a także warsztaty twórcze dla dzieci i młodzieży.

     W roku 1987 z inicjatywy grupy i przy aktywnym udziale jej członków powstał w istniejącej przy ul. Górnośląskiej, wieży ciśnień Ośrodek Kultury Plastycznej "Galeria Wieża Ciśnień". Od tej daty organizowanych jest tam wiele wystaw i imprez artystycznych, w tym warsztaty twórcze dla dorosłych i młodzieży, spotkania z ludźmi kultury, wernisaże. "Wieża Ciśnień" jest nadal kulturalną wizytówką miasta.

     Wśród twórców i inicjatorów powstania grupy wyraźnie się wyróżniali nieżyjący już Bogdan Jarecki - rzeźbiarz i malarz oraz Marian Ozdowski - malarz - uprawiający nadal tę profesję.

     Opisując pierwsze 20 - lecie działalności TMK wspomnieć jeszcze należy, że towarzystwo było wspólnie z Wydziałem Kultury i Sztuki Urzędu Miejskiego oraz z Muzeum Okręgowym Ziemi Kaliskiej i Towarzystwem im. Marii Konopnickiej organizatorem Kaliskich Poniedziałków Literackich, gdzie kierownikiem artystycznym był Jerzy Górny a w programie znajdowały się m. in. takie tematy jak np. "Adam Asnyk i jego korespondencja". Spotkania odbywały się w Izbie Muzealnej Marii Konopnickiej przy Placu Kilińskiego. W spotkaniach brali udział m. in. aktorzy Państwowego Teatru im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu.

     Kontynuatorami idei zainteresowań literackich kaliszan jest w chwili obecnej Stowarzyszenie im. Haliny Sutarzewicz, które powstało w roku 2000, a poprzedzone zostało wydaniem przez TMK - koło Absolwentów Szkoły Handlowej i Ekonomika "Pism rozproszonych"
H. Sutarzewicz. Dwaj byli uczniowie tej wybitnej nauczycielki Włodzimierz Mikołajczyk
i Hubert Stanisław Pałęcki zredagowali w roku 1998 książkę w której zamieścili znane i mniej znane teksty swej byłej profesorki języka polskiego. Oni też należą do obecnie istniejącego stowarzyszenia jej imienia obok pozostałych działaczy TMK - Gustawa Elbla, Danuty Różalskiej, Seweryny Linkowskiej czy Mieczysława Wiśniewskiego.

     W okresie lat 80. i 90. ub. wieku Towarzystwo nadawało zasłużonym członkom miano Przyjaciela Miasta w uznaniu zasług w działalności społecznej zmierzającej do wzbogacenia
i upowszechniania dorobku Kalisza oraz kształtowania czynnej postawy miłośników miasta na rzecz jego rozwoju. Były to lata kiedy prezesem była Jadwiga Kaźmierczak-Baszczyk
a sekretarzem Anna Urbanowska.

     W latach tych TMK zdobyło m. in. "Grand Prix" w konkursie Bliżej regionu, bliżej kraju, organizowanym przez Ministerstwo Kultury i Sztuki oraz zostało wyróżnione przez Miejską Radę Narodową w Kaliszu "Honorową odznaką za zasługi dla miasta Kalisza".

     TMK w swej długiej bo już trwającej 40 lat pracy rozwijało różne formy działalności.
W latach 80. i 90. Towarzystwo organizowało samodzielnie bądź współuczestniczyło
w sprawowaniu patronatu nad uroczystościami z okazji rocznic wyzwolenia Kalisza, organizowało koncerty pod nazwą "Kaliszanie swemu miastu", w których brali udział znani artyści związani z miastem, występy Kaliskiej Orkiestry Symfonicznej i Kaliskiego Chóru Chłopięcego, popularyzującego pieśni o Kaliszu.

     Działacze i członkowie zbiorowi współdziałali przy ufundowaniu sztandaru dla miasta, przy organizacji V Światowego Sejmiku Działaczy Polonijnych Polskiego Komitetu Olimpijskiego, którego przedstawicieli podejmowano w nowopowstałym Hotelu Orbis - Prosna i którym wręczono efektownie wydany informator "Kalisz - najstarsze z polskich miast".

     Towarzystwo współuczestniczyło również w organizacji dorocznych Kaliskich Spotkań Teatralnych oraz Jarmarku Kaliskiego, który później przekształcono w Dni Kalisza i które trwają już w tradycji miasta do dziś pod nazwą Święta miasta Kalisza a obchodzone są corocznie
w czerwcu.

     "Spotkania z Kaliszem" - pod takim tytułem raz w miesiącu, od września 1983 r. odbywały się zainicjowane przez TMK, cieszące się dużym zainteresowaniem, spotkania ze znanymi mieszkańcami miasta, którzy prezentowali w formie wykładów tematy związane z historią jak

i teraźniejszością Kalisza. Pośród autorów cyklu spotkań wymienić wypada: Władysława Kościelniaka - inicjatora spotkań, Halinę Sutarzewicz, Tadeusza Pniewskiego, Tadeusza Baranowskiego, Bogumiła Kunickiego, Edwarda Polanowskiego, Huberta Stanisława Pałęckiego, Jerzego Aleksandra Splitta, Krzysztofa Walczaka, Judytę Dymkowską, Edwarda Pudełko, Andrzeja Kędziora, Lucynę Kobylańską. Do najciekawszych tematów należały m. in. "O obronności miasta Kalisza", "Kalisz w literaturze", "Kalisz międzywojenny - ludzie
i obyczaje", "Jeszcze starsze dzieje najstarszego miasta w Polsce", "Drukarnie Kalisza - zarys dziejów", "Zabytki architektury Kalisza", "Rozwój komunikacji w Kaliszu", "Kaliskie cmentarze", "Kalisz literacki", "Kalisz u schyłku starożytności i we wczesnym średniowieczu", "Park i zieleń miejska", "Zarys dziejów poczty w Kaliszu 1706 - 1985".

      Wśród wielu innych przedsięwzięć o dużym znaczeniu w których swój czynny udział miało TMK wymienić można m. in. obchody roku Asnykowskiego i 70 - lecie Biblioteki Publicznej jego imienia. Było współorganizatorem dwóch wystaw fotograficznych, obrazujących rozwój
i dorobek miasta. Członkowie Koła Miłośników Folkloru Miasta gromadzili różnego rodzaju materiały w formie eksponatów, nagrań i opisów stanowiących źródło informacji i wiedzy
o mieście a następnie przekazywali je do Muzeum Okręgowego Ziemi Kaliskiej.

     Towarzystwo było też fundatorem nagród dla twórców i autorów o znaczeniu nie tylko lokalnym. Wśród nagrodzonych znaleźli się: Tadeusz Kulisiewicz - który odebrał pierwszą nagrodę tego typu - Nagrodę Miasta Kalisza, Halina Sutarzewicz - historyk literatury, publicystka i wybitny kaliski pedagog oraz Andrzej Niekrasz - profesor, malarz, autor m. in. prelekcji wygłoszonej w Sondershausen (Niemcy) o życiu i twórczości Tadeusza Kulisiewicza - wybitnego kaliszanina.

     Wspomnieć też należy, że kiedy w listopadzie 1987 r. po pokonaniu wielu trudności i po rozwiązaniu Federacji Kulturalnych Towarzystw Ziemi Kaliskiej powstało Kaliskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, to wśród 97 osób zjazdu założycielskiego znajdowali się również członkowie
i przedstawiciele TMK. Podkreślić wypada, że powołując po wielu latach starań KTPN - środowisko kaliskie zrealizowało w ten sposób naukowe i kulturalne aspiracje mieszkańców miasta i regionu kaliskiego.

     Podobne losy spotkały grupę działaczy społecznych - kaliszan z Warszawy. Kiedy na ich prośbę prezydent Kalisza przywiózł przygotowany przez prawników z ratusza wniosek
o zarejestrowanie Towarzystwa Przyjaciół Kalisza z siedzibą w Warszawie. W trakcie długich rozmów okazało się ,że sprawa nie jest do załatwienia w Warszawie (TMK statutowo działało na obszarze woj. kaliskiego). Postanowiono aby na wzór Towarzystwa Przyjaciół Warszawy, które ma oddział m.in. w Częstochowie, powołać w stolicy oddział TMK. Aby powołać warszawski oddział Towarzystwa trzeba było by zmienić zapis w statucie i rozszerzyć działalność na obszar całego kraju. Okazało się jednak, że nie ma możliwości zmiany statutu. W międzyczasie przy różnych okazjach prowadzono rozmowy z przedstawicielami władz miasta Kalisza i TMK oraz ministerstwa, aby w końcu po 13 latach powstał samodzielny Klub Kaliszan w Warszawie
z prezesem Bogdanem Bladowskim, z którym Towarzystwo utrzymuje do dzisiaj serdeczne kontakty.

     Prezentując tych kilka faktów z przeszłości TMK wypada skreślić kilka zdań na temat zdarzeń czasów nowszych i najnowszych.

   Towarzystwo w 2006 r. obchodziło uroczyście trzydziestolecie działalności. Z tej okazji zorganizowano 22 września tegoż roku w Centrum Rysunku i Grafiki im. Tadeusza Kulisiewicza, we współpracy z Muzeum Okręgowym Ziemi Kaliskiej wystawę pt. "Miłośnicy Kalisza swojemu miastu". Na wystawie tej zaprezentowano główne dokonania artystyczne byłych i aktualnie działających twórców zgrupowanych w Towarzystwie. W okolicznościowym wydawnictwie przedstawiono krótkie biogramy: Michała Dobriaka, Bogdana Jareckiego, Władysława Kościelniaka, J. W. Kreuza, K. H. Marksa oraz Mariana Ozdowskiego. Wystawie towarzyszyły prace poplenerowe 20. Międzynarodowego Pleneru Plastycznego w Brzezinach.

     Autorka tekstu do wspomnianego katalogu, była prezes TMK w latach 1980 - 1999 - Jadwiga Kaźmierczak-Baszczyk, wyraźnie podkreśliła, że stowarzyszenie nasze zrzesza kaliszan , którzy nie kryją swego sentymentu do rodzinnego miasta i którzy to przywiązanie poświadczają nadal swoją społeczną pracą.

    Czasy największej aktywności i największych sukcesów przypadły, według autorki na pierwsze 20 - lecie, można by w jakimś sensie zgodzić się z tym stwierdzeniem, ale zaznaczyć należy, iż były to odmienne od dzisiejszych, uwarunkowania polityczne i społeczne.

    Członkowie Towarzystwa uczestniczyli w pozytywnych przeobrażeniach w naszym mieście. Nie utraciliśmy swojej tożsamości statutowej i jesteśmy nadal stowarzyszeniem skupiających ludzi różnych przekonań politycznych, religijnych, różnych pokoleń i zawodów ale zgodnie uznających, że celem naszej działalności jest praca społeczna na rzecz szeroko pojętego rozwoju Kalisza i jego regionu.

    Stąd też w trzeciej i czwartej dekadzie działalności TMK wpisały się w historię ostatnich lat następujące działania.

     Organizacja II Światowego Zlotu Wychowanków Kaliskich Szkół Średnich "Kalisz 2000".
W czerwcu 2000 r. w 40. rocznicę Zlotu Wychowanków z 1960 r. zjechało się do nadprośniańskiego grodu 543 wychowanków 11 gimnazjów i liceów, którzy uczęszczali do nich przed rokiem jubileuszu 1800 - lecia miasta Kalisza.

     Na zlot zaproszono wychowanków roczników starszych i nieco starszych. Niezmiernie ich to satysfakcjonowało, ponieważ znaleźli się w centrum uwagi społeczeństwa kaliskiego, biorącego wówczas udział w obchodach święta miasta.

     Na długo przed Zlotem, bo już w początkach roku 1999, powołano Komitet Organizacyjny, a od stycznia 2000 r. uruchomiono specjalne biuro Zlotu. Wysłano w świat 3500 zawiadomień. Honorowy patronat nad Zlotem roztoczył ówczesny prezydent Kalisza Zbigniew Włodarek.

     Na II Zlot zjechali wychowankowie z całego świata. Znaleźli się bowiem wśród uczestników wychowankowie kaliskich szkół mieszkający w Australii, Kanadzie, Stanach Zjednoczonych Ameryki, Francji, Wielkiej Brytanii, Szwecji i Niemiec. Z Polski licznie reprezentowali swoje miejsce zamieszkania kaliszanie z Warszawy, Wrocławia, Poznania, Szczecina i Lublina. Najliczniejszą grupę stanowili uczestnicy z Kalisza i byłego województwa kaliskiego, którzy mieszkają tu na stałe.

     Program dwudniowego Zlotu był bardzo urozmaicony. Staraniem Komitetu Organizacyjnego zlot był wydarzeniem na miarę końca wieku i miał imponującą oprawę.
W kaliskim teatrze miało miejsce spotkanie pokoleń. Przemówienie do uczestników wygłosił honorowy patron Zlotu - prezydent Kalisza. Wśród wielu życzeń i pozdrowień skierowanych do uczestników, odczytano w pierwszej kolejności adres nadesłany przez Prezydenta
R. P. Aleksandra Kwaśniewskiego. Po części oficjalnej odbył się koncert orkiestry Filharmonii Kaliskiej pod dyrekcją Tadeusza Wicherka.

     Zlot zakończył się w drugim dniu jego trwania po uroczystej mszy świętej, celebrowanej przez księdza biskupa pomocniczego diecezji kaliskiej Teofila Wilskiego i po pobycie w gołuchowskim parku krajobrazowym oraz w znajdującym się tam Muzeum Leśnictwa. Po wspólnej biesiadzie i spacerach nastąpiło zakończenie Zlotu i niekończące się pożegnania.

      "W czerwcu (2000 r.) Kalisz był jednocześnie stary i młody. Szkoda, że tak krótko. Dwa dni Zlotu przeleciały jak sen jaki złoty. Nie obfitowały w nadzwyczajne i szalone zdarzenia. Nie przygrywały światowe kapele. Nie śpiewały amerykańskie gwiazdy. Tak siłą i największą wartością były spotkania ludzi którzy często nie widzieli się od lat. Kiedy wyfruwali stąd zmieniać świat na lepsze, mierzyli siły na zamiary, zaś te siły wydawały się nie do zmierzenia. Teraz już wiedzą, że świat trudno zmienić i że znacznie ciekawsze jest oglądanie własnej młodości w oczach innych ludzi. Dlatego zapewne zrobią wszystko, aby przyjechać do Kalisza za dziesięć lat". Tak pisała o Zlocie, na zakończenie swego artykułu dziennikarka, kaliszanka Maria Tomaszewska, jedna z uczestniczek czerwcowego spotkania, która przyjechała ze Szczecina.

     Słowa jej wypełniły się prawie bez reszty na kolejnym III Światowym Zlocie Wychowanków, który miał miejsce z 2010 r. i którego organizatorem był prawie nie zmieniony w swoim składzie Komitet Organizacyjny Zlotu, afiliowany jak w przypadku poprzedniego przy Towarzystwie Miłośników Kalisza.

     W czerwcu 2010 r. w 50. rocznicę Zlotu Wychowanków z 1960 r. zjechało do Kalisza ponad 350 uczestników z 14 szkół średnich, aktualnie istniejących jak i tych które zakończyły działalność w przeszłości. Uczestnictwo w Zlocie wiązało się nierozerwalnie z obchodami 1850 - lecia miasta Kalisza - Ptolemeuszowej Kalisii.

     III Zlot był realizacją uchwały podjętej przez wychowanków na poprzednim Zlocie w 2000 r., aby kontynuować spotkanie koleżeńskie jako kolejne Światowe Zloty przynajmniej raz na 10 lat, aby spotkania te odbywały się w każdym roku "zerowym" w dniach obchodów święta miasta Kalisza. Apel ten w formie uchwały został przekazany swego czasu do TMK, celem wykorzystania przy organizacji kolejnych Zlotów.

     Zloty wychowanków kaliskich Szkół Średnich są jedynymi tego typu wydarzeniami w kraju,
a sądzić należy, że chyba w Europie.

    Program zlotu przewidywał pokazanie dorobku i zmian w mieście na przestrzeni 10 lat od poprzedniego spotkania oraz na uczestnictwie w wielkim święcie miasta jakim były obchody 18,5 wieku Kalisza.

     Każdy z uczestników otrzymał torbę z logo Zlotu z upominkami i wydawnictwem książki w opracowaniu Danuty Kawalerskiej i pod redakcją Huberta Stanisława Pałęckiego pt. "Spuścizna literacka (Poezye...)" Adama Antoniego Chodyńskiego, wydaną przez TMK.

     W trakcie dwudniowego przebiegu Zlotu znalazło się m. in. spotkanie pokoleń w przepięknej nowej auli (sali koncertowej) Filharmonii Kaliskiej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza

w Poznaniu, Wydziału Pedagogiczno - Artystyczny w Kaliszu. W spotkaniu oprócz uczestników zlotu wzięli udział przedstawiciele władz samorządowych Kalisza z ówczesnym prezydentem Januszem Pęcherzem, który objął patronat nad Zlotem.

     Po wysłuchaniu wystąpień organizatorów i prezydenta miasta odbył się koncert Filharmonii Kaliskiej. Na uroczystym obiedzie w centrum gastronomicznym przy ul. Częstochowskiej nie było końca wspomnieniom z lat szkolnych.

     W drugi dzień Zlotu (13.06.) po uroczystej mszy w Katedrze św. Mikołaja, celebrowanej przez biskupa diecezjalnego Stanisława Napierałę, uczestnicy udali się na spotkanie towarzyskie do Grodu Piastowskiego na Zawodziu. Oprócz zwiedzania grodziska brali udział w biesiadzie staropolskiej z daniami tradycyjnej kuchni.

     Niestety nie udało się organizatorom wzorem poprzedniego Zlotu, wydać w pokłosiu Pamiętnika Zlotu, ale takie są meandry życia.

     Towarzystwo Miłośników Kalisza na zasadzie unii personalnej ściśle współpracuje z Klubem Oficerów Rezerwy LOK - Komunalni - Kalisz (obecnie Klub Żołnierzy Rezerwy).
W organizowanych przez Klub imprezach bierze każdorazowo udział kilkunastu członków naszego towarzystwa. Na cyklicznych imprezach prezentowane są m. in. sylwetki znanych kaliszan, wydawnictwa zaproszonych gości z odczytami, pokazami, wystawami. Od kilku lat Klub organizuje zawsze w październiku wyjazd na Festiwal akordeonistów w Kotlinie.

     Towarzystwu Miłośników Kalisza w organizacji turystyki przyświeca hasło: poznaj swoje miasto, Ziemię Kaliską, Wielkopolskę, kraj, sąsiadów Polski i Europę.

     W 40 - leciu istnienia Towarzystwa zorganizowaliśmy ogółem 79 wycieczek turystyczno - krajoznawczych. Wśród znaczących wymienić należy następujące: wycieczka do Włoch
i Watykanu w maju 1991 r., podczas której na prywatnej audiencji u Papieża Jan Pawła II w dniu 09.05. została wręczona kaseta z nagraniem filmu "Kalisz poprzez wieki" oraz album "Piękno Ziemi Kaliskiej" z reprodukcjami grafik Władysława Kościelniaka.

     W kolejnych latach znaleźliśmy się w krajach zachodniej Europy m. in. w Austrii, Niemczech, Francji, Holandii, Szwajcarii, Lichtenstainie, Danii, Szwecji, Hiszpanii. Odwiedziliśmy też kraje dawnych tzw. demoludów czyli Czechy, Słowację, Węgry oraz kraje byłego Związku Radzieckiego: Litwę, Ukrainę, Białoruś, Rosję (Królewiec). Organizowaliśmy też wycieczki po kraju i Wielkopolsce np. do Augustowa, Białegostoku, Warszawy i Cieszyna, do Bolesławca i do Kępna, do źródeł rzeki Prosny i do jej ujścia do Warty.

     W okresie drugiej i trzeciej dekady Towarzystwo kontynuowało działalność wydawniczą książek autorów związanych z Kaliszem. Na pułkach miłośników Calisianów znalazły się:

• "Pisma rozproszone Haliny Sutarzewicz" w wyborze i opracowaniu tekstów przez Włodzimierza Mikołajczyka i pod redakcją oraz opracowaniem bibliografii przez Huberta St. Pałęckiego, wydano je w 1998 r.

• "Strofy wierne Prośnie" - antologia wierszy o Kaliszu w opracowaniu i wyborze tekstów przez Bożenę Szal i Macieja Kozłowskiego, wydanie 2001 r.

• "Pamiętnik II Światowego Zlotu Wychowanków Kaliskich Śzkół Średnich" w opracowaniu i pod redakcją Huberta St. Pałęckiego i Gustawa Elbla, wydanie 2001 r.

• "Dzieje kaliskich ulic" autorstwa Alfreda Kaczmarka, pod redakcją Huberta St. Pałęckiego, wydanie 2002 r.

• "Teatr w Kaliszu w II R. P." autorstwa Igi Kozłowskiej, pod redakcją Huberta
  St. Pałęckiego, wydanie 2005 r.

• "Kalendarz Artystyczny" z ekspozycją prac poplenerowych w Brzezinach 2006
  r., przygotowanie i opracowanie Bogdana Jareckiego.

• "Dostojnicy napoleońscy w Kaliszu w okresie Księstwa Warszawskiego" autorstwa Danuty Kawalerskiej, wydanie 2007 r.

• "Kalisz w powstaniu kościuszkowskim" autorstwa Danuty Kawalerskiej, wydanie 2007 r.

• "Kaliszanie w powstaniu listopadowym" autorstwa Danuty Kawalerskiej, wydanie 2008 r.

• "Od Szkoły Handlowej do Ekonomika. Szkice do dziejów szkolnictwa handlowego
  i ekonomicznego w Kaliszu", cz. II, praca zbiorowa pod redakcją Ewy Andrysiak i Tadeusza Krokosa, wydanie 2008 r.

• "Spuścizna literacka (Poezye...)" Adama Antoniego Chodyńskiego zebrane i opracowane przez Danutę Kawalerską pod redakcją Huberta St. Pałęckiego, wydanie 2010 r.

     W tym miejscu wspomnieć należy, że pozycje te ukazały się przy wsparciu Rady Miejskiej Kalisza oraz Wydziału Kultury i Sztuki, Sportu i Turystyki Urzędu Miejskiego w Kaliszu.

     W początkach czwartej dekady działalności, towarzystwo skupiało 113 członków w pięciu kołach i klubach. Pracami TMK kierował zarząd w następującym składzie: Jerzy Grajek - prezes, Elżbieta Piszczerowicz i Hubert St. Pałęcki - wiceprezesi, Jadwiga Samborska - sekretarz, Danuta Różalska - skarbnik oraz Jadwiga Kaźmierczak-Baszczyk, Danuta Kawalerska, Stanisław Dyl
i Bogdan Jarecki - członkowie zarządu.

Na przestrzeni ostatniego dziesięciolecia skład zarządu podlegał naturalnym zmianom
i ostatecznie w 2016 r. przedstawia się następująco: Jerzy Grajek - prezes, Marcin Mikołajczyk, Maria Janik i Marian Ozdowski - wiceprezesi, Maria Jachowicz - sekretarz, Danuta Różalska - skarbnik oraz Hubert St. Pałęcki i Jadwiga Samborska - członkowie zarządu.

Obecnie towarzystwo liczy 154 członków i wielu sympatyków.

W okresie lat 2000 - 2016 TMK otrzymało następujące wyróżnienia:

• Stowarzyszenie Społeczno - Kulturalne - Komitet Organizacyjny Konkursu "Kaliszanin 2000" w lutym 2001 r. uznał II Światowy Zlot Wychowanków Kaliskich Szkół Średnich za wydarzenie roku 2000;

• Rada Miasta oraz Prezydent miasta Kalisza przekazali metalową plakietkę z serdecznymi gratulacjami i podziękowaniami z okazji 30 - lecia TMK w 2006 r;

• Zarząd Województwa Wielkopolskiego w dniu 25 stycznia 2007 r. nadał Towarzystwu Odznakę Honorową "za Zasługi dla Województwa Wielkopolskiego";

• Rada Miejska Kalisza w dniu 10 czerwca 2016 r. uhonorowała Towarzystwo medalem "Przyjaciel Kalisza".

     Na zakończenie tego krótkiego przeglądu dziejów TMK warto jeszcze raz podkreślić, że    
w działalności TMK ważnym elementem jest uczestnictwo i współorganizowanie życia kulturalnego miasta i regionu kaliskiego.

     Jak każdego roku członkowie Towarzystwa borą udział w czerwcowych obchodach święta miasta Kalisza. W parku miejskim wystawiane jest nasze stoisko z wydawnictwami TMK obok innych stoisk pozostałych Towarzystw, gdzie prowadzimy prezentację i sprzedaż naszych archiwalnych wydawnictw książkowych.

     W okresie sprawozdawczym braliśmy czynny udział w letnich festynach folkloru mieszczańsko - ludowego w Russowie k. Kalisza w ramach spotkań "Niedziela u Niechciców" organizowanych przez Kustosza oddziału Muzeum Okręgowego Ziemi Kaliskiej w Russowie Grażynę Przybylską i Prezeskę Lokalnej Organizacji Turystycznej Ziemi Kaliskiej Elizę Smolińską. Członkiem zbiorowym LOK. ZK. jest TMK.

     Spotkania nawiązują do wątków znanej powieści Marii Dąbrowskiej "Noce i dnie". Wielowątkowość powieści jest przyczynkiem do przedstawienia życia ziemiaństwa, mieszczaństwa oraz mieszkańców podkaliskich wsi z XIX i początków XX w., poprzez kreacje aktorskie, grupy rekonstrukcyjne, prezentacje tekstów literackich czy wystawy plenerowe.

     Od czasu zorganizowania pierwszego spotkania minęło już 12 lat a w okresie tym odwiedziło festyn kilka tysięcy osób. Jest to świadectwo podjęcia trafnej decyzji o naszym w nim organizacyjnym uczestnictwie.

     W minionym okresie braliśmy też czynny udział w kolejnym święcie ulicy Niecałej w Kaliszu. Towarzystwo nasze, które było m. in. partnerem projektu tego święta, miało swoje stoisko
z wydawnictwami oraz indywidualnie - Marian Ozdowski prezentował swoje obrazy o tematyce kaliskiej a Hubert Stanisław Pałęcki kolekcję wiecznych piór w wydaniu retro.

     W 2015 r. święto ulicy Niecałej poświęcone było m. in. fabryce lalek i zabawek drewnianych A. Szrajera. Dokonano odsłonięcia tablicy pamiątkowej na dawnym budynku Fabryki Lalek
a samo święto, które trwało od godzin południowych poprzedzone było nabożeństwem
w cerkwi prawosławnej przy udziale chóru katedralnego z Poznania.

     W święcie brało udział ponad 60 wystawców a wśród atrakcji święta znalazły się m. in. wystawa form do wyrobu lalek, wystawa o ul. Niecałej, o fabryce Adama Szrajera, stare samochody, turniej szachowy, występy estradowe profesjonalistów i amatorów, wystawy malarskie, prezentacja filmów o starym Kaliszu, czytanie bajek, konkurs a w porze wieczornej - muzyka w klimacie retro w "Cafe Bodo" na wolnym powietrzu. Święto Ulicy Niecałej nie byłoby tak organizacyjnie dopięte, gdyby nie zaangażowanie Margoty i Cezarego Suszyńskich
z Klubu Komoda Residence.

     W minionym sezonie kulturalnym zorganizowaliśmy 16 wyjazdów do Teatru Wielkiego
w Łodzi połączonych z promocją Kalisza. Uczestnicy tych wyjazdów w liczbie 863 brali udział m. in. w następujących spektaklach: Koncert noworoczny, Trubadur G. Werdiego, Holender Tułacz, Dziadek do orzechów - balet, Baron Cygański - operetka, Szopen marzenie, Międzynarodowy Festiwal Baletowy, Cyrulik Sewilski G. Rossiniego Skrzypek na dachu, Tosca, Don Kichot, Don Juan, Straszny dwór S. Moniuszki - opera. Niektóre wyjazdy połączyła organizatorka Maria Jachowicz ze zwiedzaniem miasta Łodzi, np. pobytem w Łódzkim Planetarium, Wytwórni Filmów Fabularnych i Dokumentalnych, Muzeum Poznańskiego.

     Uczestniczyliśmy również w wielu spotkaniach organizowanych przez Miejską Bibliotekę Publiczną w ramach cyklu "Kulturalny Kalisz".

     Współpracujemy także z Kaliskim Towarzystwem Przyjaciół Nauk, Stowarzyszeniem im. Haliny Sutarzewicz, kaliskim oddziałem Polskiego Towarzystwa Historycznego, Stowarzyszeniem Wychowanków Gimnazjum i Liceum Adama Asnyka w Kaliszu, Polskim Towarzystwem Turystyczno - Krajoznawczym, Klubem Kaliszan w Warszawie i Klubem "Komoda Residence" w Kaliszu oraz z Fundacją Aktywni Zawodowo w Kaliszu. W trakcie trwania, w maju 2016 r., 55. Forum Klubu Kaliszan w Warszawie, w którym brali udział nasi przedstawiciele Hubert St. Pałęci i Tomasz Chlebba, przekazaliśmy serdeczne pozdrowienia od zarządu i członków TMK dla Prezesa Klubu pana Bogdana Bladowskiego oraz członków Klubu.

     Charakter integrujący spełniają też spotkania noworoczne, wielkanocne czy opłatkowe. Jesteśmy dumni z naszych działaczy i dziękujemy w imieniu Zarządu TMK za aktywny udział
w działalności Towarzystwa, dziękujemy wszystkim życzliwym nam osobom i instytucjom za współpracę oraz wszystkim którzy utożsamiają się z Towarzystwem i pozostają wierni swojemu miastu.

Hubert Stanisław Pałęcki